Oorspronkelijk stond op de plek van het waaggebouw het Heilige Geest Gasthuis uit 1390. Arme inwoners uit Alkmaar konden daar een plekje krijgen om verpleegd te worden. Hier konden ook reizigers die Alkmaar aandeden drie nachten onderdak verkrijgen.Na de reformatie in 1573 kreeg Alkmaar het weegrecht terug en werd het Heilige Geestgasthuis omgebouwd tot waaggebouw; de kapel van het gasthuis werd afgebroken ten behoeve van een waag-gebouw met vier weegschalen.

Als je om het waaggebouw loopt zie je in het plaveisel nog de vorm van de kapel. Vroeger was het Waagplein bebouwd met huizen. Naar mate de functie van Kaasmarkt belangrijker werd heeft men de oorspronkelijke huizen afgebroken aan de oostkant van De Houtil. Hierdoor ontstond het huidige plein. De bebouwing aan het plein heet daarom nog steeds De Houtil.

Fiets naar de ophaalbrug (Bathbrug) en ga - voor de brug - naar rechts langs het water richting de Mient. Rijdt door de Huigrouwerstraat rechtdoor naar de Hofstraat. Rijdt rechtdoor naar de Baangracht, met de bocht mee tot u met de fiets RA (bij de voormalige gereformeerde kerk) het “bolwerk” op kan. U loopt nu op het Bolwerk met uw fiets richting Kennemerpark.

Aan het einde van ‘Het Kennemerpark’ ziet u “De Molen van Piet”, gebouwd op het Bolwerk omdat molens immers wind nodig hebben om hun wieken te laten draaien.

De molen werd in 1769 gebouwd en werd in 1884 door de familie Piet gekocht. Nog steeds beheert de familie Piet deze prachtige Korenmolen.

Zet nu uw fiets neer bij de Bloemenkiosk aan het Ritsevoort en klim het bolwerk op naar de molen. U kijkt nu vanaf het vroegere bolwerk (1573) naar de buitenwijk van de stad die rond 1890 is gebouwd in onder andere Art Nouveau architectuurstijl. Op de hoek van de Singel staat het mooie pand van architect Hendrik Johannes Jesse uit Leiden (nu Lucas College). Vanaf dit punt kijk je naar de Kennemerstraatweg en De Alkmaarder Hout.

U fietst nu door de Alkmaarder Hout, een stadspark ten zuiden van de Alkmaarse binnenstad. De Alkmaarderhout is het oudste stadspark van Nederland en staat in de volksmond bekend als “De Hout”. Buiten de omwalling van de stad, begon men in 1607 met de eerste aanplant van ‘houten’. Dit waren boomsingels langs de wegen. Het park heeft een mooie hertenkamp en een kinderboerderij en bij de ‘renbaan’ een prachtige tribune ontworpen door architect Jan Wils. Fiets via de “Kennemerstraatweg” of via de idyllische “Zandersloot” richting Heilooërbos en landgoed Nijenburg.

Dit landgoed wordt beheerd door de Vereniging Natuurmonumenten en Vereniging Hendrik de Keijzer. Het bestaat uit prachtige oude beukenlanen en ligt op een authentieke strandwal; een verhoging in het landschap. Het landgoed was eeuwenlang in het bezit van de families Van Egmond en Van Foreest.

Het bos is in drie delen te onderscheiden: het gebied rond Nijenburg wat aan de oostkant van de Kennemerstraatweg ligt, het oorspronkelijke Heilooërbos dat tussen de Kennemerstraatweg ligt en de spoorlijn en het ‘Overbos’ dat aan de andere kant ten westen van de spoorlijn ligt. Het is de moeite waard om een kijkje te nemen in het huis Nijenburg waarin zich een prachtig poppenhuis bevindt. Midden in het oorspronkelijke Heilooërbos bevindt zich de “Kattenberg”, een hoge heuvel waar kinderen op en neer kunnen rennen. Een andere bijzondere plek in het bos is de ‘Preekstoel’. Volgens overlevering een voorchristelijke cultusplek waar men oude goden aanbad.

Aan het eind van het bos gaat u RA naar FK32. U rijdt dan door recreatiegebied “Het Maalwater”.Een waterrijk recreatiegebied met veel moerasplanten langs de oevers en plekken met veel watervogels. Bij het verlaten van het gebied steekt u de weg over richting FK28. Bij KF28 gaat u LA naar FK27.

U fietst door de tunnel “De Strandwal”. In de tunnel zijn wandtegels aangebracht die verband houden met de historie van deze plek. De naam hangt samen met het feit dat in het verleden 3 zandbanken zijn ontstaan in het landschap. Heiloo ligt op zo’n strandwal. De strandwal waarop Heiloo ligt werd al tijdens de ijzertijd bewoond.

Bij archeologische opgravingen werden resten gevonden van houten huizen en diverse gebruiksvoorwerpen.De heilooërstrandwal is ongeveer 2500 voor Chr. Door zee gevormd, terwijl de strandwal van Egmond aan de Hoef pas rond 1000 voor Chr. is ontstaan. Tot de jaartelling was dit het stroomgebied van het oer-IJ dat bij Castricum uitmondde in zee. De natte zones waren zeer geschikt oor visvangst, voor het weiden van vee en voor transport per boot.

Ga na de tunnel LA naar de “Hooge weg” en dan weer links naar de “Kromme Laan” aan het einde van deze laan richting FK26.

Hier is het bedevaartoord Onze Lieve Vrouwe Ter Nood. Bezichtiging waard! Het is de grootste Mariale bedevaartsplaats in Nederland. De geschiedenis van het Heiligdom gaat terug tot het einde van de 14e eeuw. In de voorhof van de Genadekapel bevindt zich een put met heilzaam water. Tijdens de Reformatie werd de kapel verwoest en de put gedempt met puin van de kapel. In 1713, ten tijde van de veepest, welde met kracht water op vanonder het puin. De geschiedenis leert, dat de dieren die dronken van dit water de veepest overleefden.

Fiets door richting FK17.

U fiets nu langs de Corneliuskerk in Limmen (architect Petrus Snel), net hersteld na een grote brand in 2018. Het gebouw is in Neoromaanse trant opgetrokken, zoals veel kerken in die periode. In de klokkentoren hangen drie klokken in 1903 vervaardigd door de gebroeders Van Rooijen uit Roermond.

U vervolgt de route richting FK17.

U fietst nu langs Hortus Bulborum. In deze historische tuin bloeien 4000 verschillende soorten bolgewassen, zoals: tulpen, narcissen, hyacinten en meer. Honderden soorten bloembollen dateren van ver voor het jaar 1900, die nu niet of nauwelijks meer commercieel gekweekt worden. De oudste soorten dateren zelfs uit de 16e eeuw zoals: de Fritillaria Persica uit 1577. Hortus Bulborum is geopend van begin april t/m half mei. Voor info kijk op de website van Hortus Bulborum.

Bij FK17 slaat U LA naar FK18 en daarna weer LA naar FK19. Steek bij FK19 over en ga LA naar FK54.

U fietst nu langs een gemaal uit 1879. Het gemaal “Limmen 1879” is gebouwd in neoclassistische stijl en op zondag te bezoeken. Dit markante gemaal was oorspronkelijk een stoomgemaal en later omgebouwd tot elektrisch gemaal. Het heeft 110 jaar de Groot- Limmerpolder drooggehouden. Nu is het een provinciaal monument, een museumgemaal annex expositieruimte. Op zondagen te bezoeken.

Bij FK54 weg vervolgen naar FK55.

U fietst dan door recreatieterrein “De Hoorne”. Horne of Hoorne is een oud Hollands woord voor ‘hoek’.

Sla bij de klokkentoren RA richting FK55. Vervolg naar FK98.

De “Noordermolen” is een poldermolen uit (vermoedelijk) 1589. Gebouwd ter bemaling van de Groot-Limmerpolder, nadat de Spanjaarden tijdens het beleg van Alkmaar in de Tachtigjarige oorlog de voorganger van de molen vernield hadden. De molen is uitgerust met een houten vijzel. Oorspronkelijk was de molen een binnenkruier en is in de 19e eeuw verbouwd tot bovenkruier. De molen is niet te bezoeken overigens.Bij FK98 gaat u RA naar FK99 en daarna richting FK34.

U fietst langs landgoed “Willibrordus”; gebouwd in 1929 als psychiatrische instelling. Veel gebouwen hebben tegenwoordig een nieuwe functie, o.a. voor concerten, lezingen en museale invulling.

Vervolg uw fietstocht richting FK34 en daarna richting FK33.

U fietst nu langs “Het Witte Kerkje”. De kerk is gebouwd tussen de 11e en 17e eeuw in tufsteen. Tufsteen is een oud vulkanische steensoort, die vaak voor de 12e eeuw werd gebruikt.

De geschiedenis van de Witte Kerk in Heiloo, althans een kerkje op dezelfde plaats, gaat terug tot de eerste helft van de achtste eeuw, toen de eerste christenpredikers zich in deze streek vestigden. Dat waren monniken die vanuit Engeland en Ierland naar hier kwamen om onder de (West-)Friezen het evangelie te verkondigen.

Bij opgravingen tijdens de restauratie van de kerk in 1964-1966 zijn resten gevonden van een houten kerkje dat daar mogelijk rond het jaar 725 is gebouwd. Volgens de overlevering zou het kerkje gesticht zijn door Willibrord maar waarschijnlijker is, dat aan de stichting van het kerkje in Heiloo de naam van Bonifacius is verbonden.

De waterput bij de kerk is volgens voornoemde overlevering door toedoen van Willibrord ontsprongen en draagt om die reden zijn naam. Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat de put inderdaad zeer oud is maar men heeft niet vast kunnen stellen of de put al in de tijd van Willibrord en Bonifatius aanwezig was.

Tot ver in de negentiende eeuw bestond deze Willibrordusput uit een bakstenen verschansing, opgetrokken in een zevenhoek juist boven de zandstenen platen van de putmantel. De put werd in 1881 vernieuwd naar een ontwerp van de beroemde architect P.J.H. Cuypers, een fraai smeedijzeren hekwerk in neogotische stijl met boven de put een putstolp waaraan een pomp was gekoppeld. Vanwege gebrek aan onderhoud was het nodig deze constructie in 1947 te vervangen en kreeg de put zijn huidige vorm, een bakstenen verschansing met putkraag, een katrol, een houten deksel tegen vervuiling en een afdak.

Fiets nu richting Alkmaar naar FK73 om weer terug te keren naar het Kaasmuseum.