Museum Broekerveiling

Rondje Geestmerambacht
Fietsroute van 23 KM
stoppunten 17
Startpunt: Museum Broekerveiling
Museumweg 2, 1721 BW, Broek op Langedijk
Illustratie Broekerveiling
Illustratie Broekerveiling
kaart
Stippellijn

Deze route gaat door een groot deel van de polder het Geestmerambacht. Vroeger een grote polder met meer dan 15000 akkers als eilanden in het water. Nu een efficiënte rijpolder met asfaltwegen waaraan de akkerbouwbedrijven zijn gevestigd. Tijdens de tocht wordt duidelijk dat er geknabbeld wordt aan het agrarische aspect van het landschap. De nieuwbouw neemt de plaats in van de landbouw. Ook is er plaats voor nieuwe natuur. En de doormalig Gemeente Langedijk (nu Dijk en Waard) heeft midden in het landbouwgebied een groot industrieterrein tot ontwikkeling laten komen.

Enkele gedeelten vallen samen met het fietsknooppunten netwerk Noord-Holland. Onderweg komt u diverse informatieborden tegen met gegevens over de locatie. Voor de liefhebbers zijn er onderweg ook borden met gedichten over de omgeving.

Deze route gaat door een groot deel van de polder het Geestmerambacht. Vroeger een grote polder met meer dan 15000 akkers als eilanden in het water. Nu een efficiënte rijpolder met asfaltwegen waaraan de akkerbouwbedrijven zijn gevestigd. Tijdens de tocht wordt duidelijk dat er geknabbeld wordt aan het agrarische aspect van het landschap. De nieuwbouw neemt de plaats in van de landbouw. Ook is er plaats voor nieuwe natuur. En de doormalig Gemeente Langedijk (nu Dijk en Waard) heeft midden in het landbouwgebied een groot industrieterrein tot ontwikkeling laten komen.

Enkele gedeelten vallen samen met het fietsknooppunten netwerk Noord-Holland. Onderweg komt u diverse informatieborden tegen met gegevens over de locatie. Voor de liefhebbers zijn er onderweg ook borden met gedichten over de omgeving.

Deze expeditie doen?

Bekijk deze route op je mobiele telefoon,
of haal een 'paspoort' bij een van de musea.

  • 1. Museum BroekerVeiling

    U staat hier voor de oudste groenteveiling van de wereld. De kantoren en de vaarhallen staan op palen in het water. Al 1912 werd de veilingzaal gebouwd en in 1922 uitgebreid met lighallen boven het water. In 1973 is de veiling gestopt maar het gebouw werd gerestaureerd en in 1974 geopend als Museum. Over de Museumweg naar de Dorpsstraat hier RA. Na 150 meter passeert u een brug over de sloot naar de veiling met het veilinglokaal of afmijnlokaal.

    Witte Kool standbeeld
  • 2. Oosterdel

    Links van de brug ziet u het Oosterdel, 80 hectaren water en land zoals dit vanaf de middeleeuwen is gemaakt en bewerkt. Duizenden hectaren in de polder 'Geestmerambacht' waren zo ingedeeld. 15500 eilandjes/akkers met brede sloten. Halverwege de vorige eeuw was het niet meer rendabel voor de agrariërs om op deze kleine percelen landbouwproducten te verbouwen.

    Een ruilverkaveling die begon in 1964 en duurde tot 1979 heeft het grootste deel van het Geestmerambacht omgevormd tot een rendabel landbouwgebied met rechte kavels en ontsluiting door verharde wegen waarlangs de boerderijen en bedrijfsgebouwen geplaatst zijn. Gelukkig is het Oosterdel met de ruim 200 akkers gespaard gebleven. U kunt het pad oplopen en het informatiebord lezen.

    Na 100 meter links staat de Nederlands Hervormde kerk.

  • 3. Nederlands Hervormde Kerk

    Voor de geschiedenis zie het locatiebord langs de weg. Rond de kerk vliegen in het donker de dwergvleermuizen. Langs de Dorpsstraat staan nu alleen nog woonhuizen. Halverwege de vorige eeuw stonden hier tientallen winkels. Soms zijn nog duidelijk de etalage ramen te zien.

    Ter hoogte van Dorpsstraat 4 LA naar het Havenplein.

    Passantenhaven
  • 4. Sluiskade

    De haven was vroeger veel groter en liep bijna door tot aan de Dorpsstraat. De haven heeft het peil van de Ringvaart. Toen de polder Heerhugowaard nog een groot meer was werden er dijken aangelegd om dit water buiten te houden. Over de Sluiskade aan de noordkant van de haven komt u bij de Sluis. Hier staat een informatie bord over de sluis en de scheepshelling.

    Daarna terug en over de Prins Hendrikkade, aan de andere kant van de haven de weg vervolgen onder hoge brug door.Bij de Prinses Irenestraat RA. Bij het einde LA de Dijk op. Dit is zuidelijke stuk van 7 kilometer lange dijk, de Langedijk.

    De Dijk volgen, einde Dijk LA en het fietspad langs de Twuijverweg volgen. Vòòr de bocht LA het weggetje naar de Twuijvermolen aan de Oostdijk. In de bocht staat ook een locatie bord.

    Twuijvermolen
  • 5. Twuijvermolen

    Deze molen is één Hollandse 8 kantige watermolen, een binnenkruier. Het is een van 11 watermolens die het water van het Geestmerambacht in de ringvaart uitmaalden. De molen is prachtig gerestaureerd en op afspraak te bezichtigen.

    Bij molen RA de dijk op richting spoorbrug. Over dit gedeelte van de Oostdijk reed van vanaf 1907 tot aan de ruilverkaveling ook een goederen spoor in de richting van de Broekerveiling.

    Bij spoorbrug RA Molenpad (fietspad). U komt nu in Sint Pancras. Einde Molenpad rechts de Magnolialaan op. Deze weg blijven volgen tot links het IJsbaanpad Tussen huisnummer 47 en 49.

    Kloeters
  • 6. Schaats- en kloetwedstrijden

    Dit fietspad loopt langs een heel bijzondere ijsbaan. ‘s Zomers staat er ook water in maar dan worden er kloetwedstrijden gehouden met oude bootjes die vroeger door tuinders gebruikt werden om naar de akkers te varen. Bij het Beverplein even naar rechts en dan LA de Kastanjelaan in

    Einde weg LA de A.V.H. Destreelaan. Voorbij het dorpshuis De Geist RA de Vinkenlaan. Einde weg RA de Bovenweg. Voorbij Molenhoeve LA Kruisbosweg op deze v-kruising staat links een bronzen beeld van een tuinder kloetend in een schuit met kool. De Kruisbosweg gaat over in de Benedenweg.

    Bronzen tuinder in schuit met kloet
  • 7. Sint Pancras

    De Bovenweg is de weg over het hoogste gedeelte van een oude strandwal die duizenden jaren hier door de zee is gevormd. Hier is zandgrond aanwezig als een heuvel in de klei en het veen. Het dorp Sint Pancras is een voortzetting van het dorp Vronen dat hier in de vroege middeleeuwen gevestigd was. In 1297 is Vronen verwoest en zijn inwoners verbannen naar Koedijk. De vrije West-Friezen streden hier tegen de graven van Holland en Gelre.

    Ze verloren en West Friesland werd definitief onderdeel van Holland. De Benedenweg volgen tot nr FK68. Hier bij fietsknooppunt 68 LA het ”Daalmeerpad” richting FK92.Het knooppuntenbord staat enigszins verscholen op het fietspad.

  • 8. Koedijk

    Het Daalmeerpad vroeger ook wel genoemd het Koedijkerpadje of het 7 bruggetjes pad, een fiets-en wandelpad tussen Sint Pancras en Koedijk.

    Na de ruilverkaveling en de nieuwbouw van Alkmaar Noord zijn de meeste bruggetjes verdwenen.

    Gelukkig is er met de bouwplannen rekening gehouden met het oude tracé. Nog steeds bestaat het pad, weliswaar minder bochtig maar je kunt nog steeds naar Koedijk fietsen.

    De Vronermeerweg oversteken en langs hek, pad vervolgen. Voorbij fietstunneltje FK92 blijven volgen. Bij FK92 richting FK95.

    Molentocht
  • 9. De Overgang van Stad naar Land

    De droogmakerij Daalmeer was vroeger een meer. In 1562 is het drooggemalen De oude ringvaart van deze polder is nu een mooie gracht door de wijk. De Molentocht, waar we nu naast staan was de middensloot van de droogmakerij en aan het eind van de sloot stond een molen die het water uit de polder pompte.

  • 10. Uitzichtspunt

    Bij FK95. Na de ruilverkaveling werd het land tussen de stad en het recreatiegebied als landbouwgrond gebruikt. De laatste jaren is in dit gebied de bestemming gewijzigd en is het recreatiegebied veel groter geworden. Ook ontstaan er nieuwe natuurgebieden. Er is ook een grote natuurbegraafplaats aangelegd het Geestmerloo, rechts van het fietspad.

    Hier kun je een wandelling maken of ga verder naar FK93

  • 11. De knotwilg

    Bij de heuvel in het recreatiegebied heeft u prachtig uitzicht over de Kleimeerpolder en het Zomerdel.

    De Kleimeer is een van de oudste droogmakerijen van Noord Holland. Al in 1567 drooggemalen. Na de ruilverkaveling is het gebied eigendom van Staatsbosbeheer geworden. Het wordt nu beheerd als natuurgebied. Voor de moeras-, riet- en watervogels is het een succesvol biotoop.

    Een paar keer per jaar mag je met de boswachter mee door het riet. In het voorjaar is ‘s avonds het geluid van de roerdomp te horen.

    Aan de andere kant ligt het Zomerdel, de recreatieplas van het Geestmerambacht. Voor de nieuwbouw van Alkmaar Noord en voor de aanleg van de wegen en waterlopen in de ruilverkaveling was veel zand nodig om het gebied op te hogen. Hiervoor werd de zandwinput het Zomerdel gegraven. Een groot meer, soms wel 25 meter diep. Met een zandzuiger werd het zand in dikke buizen naar de plekken gepompt waar het nodig was. Om bij het zand te komen moest eerst een dikke kleilaag verwijderd worden. Deze kleilaag werd door de draglines naast het meer gelegd.

    Roerdomp
  • En dit is nu het heel gevarieerd bos rond het Zomerdel. Een prachtig recreatiegebied met strandjes en weiland. Goed bereikbaar met de fiets. Het bos wordt door veel vogels bezocht. De nachtegaal, de fitis de tjiftjaf de winterkoning. Het is in het voorjaar een zangfeest .‘s Winters is het meer rustig en een rustplaats voor diverse vogels zoals Smienten

    Bij FK93 verlaat u het recreatie gebied. Hier staat ook een Gedichtenbord. Rechtsaf over het fietspad langs de Wagenweg. 200 meter in de richting FK91 volgen maar vòòr het tunneltje, LA de weg oversteken naar De Vork Deze parallelweg langs de N245 volgen. Voorbij de stoplichten rechtdoor langs de knotwilgen Hier is ook weer een nieuw bos aangelegd.

    Foto: Smienten
    Tekening: Reiger
  • 12. Uitzicht over de Strakke Polder

    De knotwilg is geen speciale boomsoort. Het is een boom, veelal een wilg die als jonge boom op ongeveer 2 meter hoogte is afgezaagd. Op het zaagvlak ontspruiten nieuwe loten en ontstaat een knotboom. De Vork gaat links afbuigend over in de Diepsmeerweg en meteen weer LA naar de brug over de N245.

    Vanaf deze brug een mooi overzicht over het agrarische gebied. Hier wordt nog steeds veel kool verbouwd. Vòòr het bedrijventerrein links af de Kerkmeerweg op en deze helemaal volgen.

    Overzicht van een deel van het Geestmerambacht.
  • 13. Ambachtsdijk

    De Kerkmeer was voor de ruilverkaveling ook een kleine droogmakerij uit de zelfde tijd als de Kleimeer. Maar er is niets meer van te zien in het terrein. Alleen het huis in de laatste bocht aan de rechterkant de weg staat iets hoger. Dit huis stond bij de molen op de dijk van Kerkmeerpolder.

    De Westelijke Randweg oversteken en de weg vervolgen. Einde weg RA de Ambachtsdijk .

    De Ambachtsdijk is een heel oude dijk die het Geestmerambacht beschermde tegen het oprukkende water van de Woudmeer aan de overzijde.

    Deze dijk was ook de enige verbindingsweg met het noordelijk gebied van West Friesland. Bij de driesprong links aanhouden langs Café De Knip de Dorpsstraat volgen. (Links het laatste huis aan de Dorpsstraat 1014 en in het begin van de fietstocht Dorpsstraat 4.)

    Bij Dorpsstraat 940 zie het informatiebord. Hier lag voor de ruilverkaveling een sluis door de Dorpsstraat. Want het waterpeil aan de beide zijden van de Dorpsstraat is in Oudkarspel niet gelijk. De Voorburggracht langs de Dorpsstraat is gedempt en varen was niet meer nodig, dus is de sluis helemaal gesloopt. Het dempen van de sloten heeft het dorpsgezicht enorm veranderd.

    De Allemanskerk
  • 14. Allemanskerk

    Dorpsstraat 878 de Allemanskerk met een stoere toren. Er is een voetbrug en een draaibrug. Dit is een van de weinige draaibruggen in het Geestmerambacht.

    Informatiebord: De Allemanskerk staat op een plek waar rond het jaar 1000 al een kapel stond.

    Het Regthuis, het voormalige raadhuis van Oudkarspel
  • 15. Het Regthuis

    De Dorpsstraat vervolgen. Links op nr 863 staat het Regthuis met aangebouwd brandweerschuurtje. Dit was vroeger het gemeentehuis van Oudkarspel. Nu rijksmonument en museum.

    Voorbij Bloemisterij Spaansen nr 714 LA de Spoorstraat in. Aan het begin van de Spoorstraat is nog een brug over een gedempte sloot de Achterburggracht.

    Aan de noordkant is de sloot nog te zien, aan de zuidkant zie je asfalt. Voorbij Hotel De Buizerd via een fietspad oversteken naar het fietstunneltje. Dit tunneltje was vroeger een sloot onder de weg door. (Handelspad) einde pad RA (Waarddijk West)

    Bij Oostelijke Randweg LA, het fietspad blijven volgen tot de tweede rotonde FK96 Van hier naar FK94.

  • 16. Noorderplas

    Bij deze brug in de Reiger hebt u uitzicht over de Noorderplas. Dit is eveneens een zandwinplas Het zand was nodig voor de aanleg van de wegen in het noordelijke deel van het Oosterdelgebied.

    Nu een geliefde recreatie- en zwem plas midden in het Rijk de duizend eilanden. Meer dan 600 woningen zijn hier op schiereilanden gebouwd. De gemeente Langedijk heeft dit gebied nog net op tijd een andere bestemming gegeven waardoor het aan de ruilverkaveling onttrokken werd.

    De Noorderplas in Zuid Scharwoude
  • 17. Afkalving

    Verderop ligt nog een brug in de Reiger. Vanaf de brug ziet u twee heel kleine eilandjes, vroeger was het een klein eiland dat door afkalving in tweeën is gesplitst.

    Volg de pijlen FK94 tot je terug bent bij het museum de Broekerveiling.

    Kleine Akkertjes, brug in de Reiger.

TIP:

Bij entree van het Museum Broeker Veiling zit ook een rondvaart inbegrepen. Tijdens een rondvaart ontdek je het overgebleven deel van Rijk der Duizend eilanden.