De Broeker Veiling is sinds 1974 een museum in het veilinggebouw uit 1912. In 1887 is hier wereldwijd de eerste doorvaargroenteveiling ontstaan en de eerste veiling waar tuinbouwproducten werden geveild volgens de afslagmethode.

Om te weten wat dat is adviseren we u een bezoek aan het museum. De route is aangegeven met de borden ‘Eerstelingenpad’

Loop, kijkend naar het entreegebouw van het museum, LA. Ga na ongeveer 100 meter RA de Lient. Aan uw rechterhand, in het water, staat de Broekerveiling.

De veiling is gebouwd in het hart van het voormalige Geestmerambacht. Een vaarpolder met zo’n 15.000 akkertjes/eilandjes. De veiling ontstond in 1887 bij deze brug en verhandelde voornamelijk kool dat per schip naar onder meer Amsterdam getransporteerd werd.

Er werd een eenvoudig veilinggebouw neergezet dat in 1912 door het huidige gebouw (in de late Jugendstil) werd vervangen. Het gebouw staat op palen in het water zodat de tuinders met hun bootjes door het gebouw konden varen om te veilen.

Ga het trappetje op en ga RA de Dorpsstraat op en de brug over. Direct over de brug trappetje (links van de weg) af. Loop langs het water naar uitzichtpunt over het Rijk der Duizend Eilanden (Oosterdelgebied).

U kijkt nu uit over het overgebleven deel van het Geestmerambacht. Er is nog zo’n 80 ha met ruim 200 akkers over van het oorspronkelijke gebied. Het grootste deel van het Geestmerambacht is in de jaren 70 verkaveld tot een rij- in plaats van een vaarpolder. In de Middeleeuwen is vanuit de duinstreek het veengebied ontwaterd en ontgonnen. Eerst waren het veelal veeboeren maar na de uitbraken van veepest in de 18e eeuw werd overgeschakeld op akkerbouw.

Het restant van deze eeuwenoude akkers ziet u hier. Om deze te bewaren is de stichting Veldzorg opgericht. Zij onderhoudt dit gebied in overleg met de eigenaar, het Staatsbosbeheer.

Het uitgangspunt is het behoud van het cultuurhistorisch landschap door het karakteristieke patroon van land en water intact te houden. Op het informatiebord ziet u een overzicht van een deel van de vogels in het gebied. U kunt tijdens de wandeling diverse vogels tegenkomen, zoals bijv: Kleine karekiet, Rietzanger, Rietgors, Kuifeend, Krakeend, Wilde eend, Fuut, Nijlgans, Grote Canadeze gans, Torenvalk, Grauwe gans, Meerkoet, Visdiefje, Scholekster, Fazant Bruine kiekedief, Buizerd, Waterhoen, Kievit en Scholekster.

Loop terug naar de Dorpsstraat. Vervolg de Dorpsstraat in zuidelijke richting tot de Kerk ter hoogte van huisnummer 78.

Dit is de Nederlands Hervormde kerk. Eén van de vier protestantse kerken in dit dorp. De kerkt stamt uit de 15e eeuw (het koor) en de 16e eeuw. Op de toren staat een haan. Deze zijn vooral te vinden op protestantse kerken. Over het algemeen gaat men ervan uit dat de haan gelovigen moet herinneren aan de geschiedenis van Petrus, die Jezus na zijn gevangenneming drie keer verloochende, waarna de haan kraaide.

Vervolg de Dorpsstraat in zuidelijke richting tot huisnummer 23a. Ga tegenover huisnummer 23a tussen de houten hekken door de steeg in (Spieringbuurt).

Dit is geen officiele straatnaam. De buurt dankt haar naam aan de tijd dat er in de haven (even verderop) vis aan land werd gebracht. Toen de Heerhugowaard nog een groot meer was waar gevist werd. Vervolg deze steeg/weg tot het begin van de haven (achter snackbar ‘het Haventje’).

Dit is de huidige passantenhaven van Broek op Langedijk. Op het infobord aan de rand van de haven vindt u meer informatie.

Loop links langs de haven over de kade. Aan het einde van de kade volgt u de Sluiskade over het klinkerpad tot aan de sluis. Op het informatiebord leest u meer over de sluis. De laatste dubbele sluis is gebouwd in 1940.

Op deze grasdijk staan nog de traditionele palen met waslijnen. Ze worden nog steeds gebruikt. Ook zijn in dit dijklichaam vaak molshopen te zien. Weet u hoeveel de mol (die zo groot is als een kroket) kan graven in een uur? 12 tot 15 meter per uur! Ze eten vooral regenwormen.

De Oosterdijk waar u nu op loopt beschermde Broek op Langedijk tegen het water van de Heerhugowaard of de Grote Waard. Pas in 1630-1631 na de drooglegging werd de dreiging minder. Er kon niet meer gevist worden behalve in de ringvaart.

Loop verder over de Sluiskade (aan de rechterzijde het kanaal Omval-Kolhorn en linkerzijde Oosterdelgebied met eilandjes).

Op de Dijkhelling treft u in het voorjaar/zomer seizoen twee soorten berenklauw. De inheemse Gewone Berenklauw en de uitheemse (exoot) Grote Berenklauw. Let op: De grote berenklauw bevat stoffen die bij beschadiging tot brandwonden kunnen leiden.

Volg het klinkerpad. In het riet aan weerszijden van deze dijk wemelt het vanaf maart/april van de rietvogels. Luister eens naar hun veelzijdige zang. Hier treft u Rietzanger, Kleine karekiet en Rietgors. Deze vogels bouwen hun nest tussen de rietstengels. Verder in het gebied ziet u een kast op een paal. In deze kast broedt jaarlijks een paartje torenvalken. Torenvalken kunnen vliegend stil hangen. Bidden noemt men dat. Ze slaan dan snel met hun vleugels, maar hangen op één plek en houden de kop stil. Zo zien ze alles op de grond maar vooral hun hoofdvoedsel: de muis.

Volg het pad tot het bankje. Hier loopt het pad op de dijk i.p.v. er naast en er is geen bestrating meer.

Op dit punt heeft u nogmaals een overzicht over de akkers . Rond 1100 vestigden zich hier de eerste bewoners. Het was een moerasgebied. Door het graven van sloten en het opwerpen van de grond ontstonden de eilandjes. Zo is uiteindelijk het gehele gebied gevormd. Van oudsher werden hier vollegrondsgroenten zoals kool,ui en wortelen geteeld. De akkers waren ook uitermate geschikt voor het telen van vroege aardappelen. Nu de akkers niet meer door agrariërs gebruikt worden groeit langs de waterkanten riet dat dekking en broedgelegenheid biedt voor vogels als waterhoen fuut en grauwe gans.

Volg het pad over de dijk tot direct na de molen. Passeer de molen rechts over een vlonder. Langs het water (door het klaphek) passeren.

Een achtkantige binnen kruier, die nog werkzaam is. Om het waterpeil in het Geestmerambacht te reguleren zijn er elf molens gebouwd. Daar zijn er nog twee van over. Gemalen namen hun taak over. Deze molen stamt uit 1868 en wordt de molen van Zwaantje genoemd. Zwaantje bewoonde deze molen lange tijd. In de oorlog bood deze moeilijk bereikbare plek plaats aan onderduikers. De molen is nog operationeel en wordt bewoond door een gediplomeerde molenaar.

Volg het pad over de dijk tot het metalen hek aan de rechterkant van de dijk. Tussen de molen en het metalen hek langs het kanaal.

Als u van hieruit naar het eilandengebied kijkt ziet u een poldermolen (Amerikaanse windmolen) staan. Deze is eind 2020 geplaatst om een gebied van ongeveer 1 ha te voorzien van een klein laagje water. Het gebied wordt daarmee plas/dras. Dit heeft een enorme aantrekkingskracht voor veel vogels. Voornamelijk steltlopers als grutto, tureluur, kievit en andere zijn gek op zulke plekjes.

Volg het pad over de dijk tot het houten bruggetje met klaphek aan de linkerkant van de dijk.

U bent nu in een deel van Rijk der Duizend Eilanden waar een villawijk is gerealiseerd. Vanaf de jaren 80 van de vorige eeuw zijn deze eilandjes ontsloten door wegen en bruggen.

Op veel eilandjes zijn huizen gebouwd. Op de bomen langs het schelpenpad na het bruggetje zijn kleine platte kasten geplaatst. Ziet u ze? En weet u waarvoor ze bedoeld zijn? Het zijn kasten voor vleermuizen. Ze kunnen hier schuilen en overwinteren.

Ga over de brug en volg het Huberts-molenpad (schelpenpad). Het 2e houten bruggetje).

Langs het schelpenpad staan bomen die begroeid zijn met hedera (klimop). Als hedera jong is dan heeft hij puntige bladeren. Pas als de plant volwassen is worden de bladeren ronder van vorm en komen er ook bloemen en bessen aan. Als je de volwassen plant stekt, dan zal hij op dezelfde manier doorgroeien. Stek je de jongere plant, dan groeit deze door in de jongere verschijningsvorm.

In totaal gaat u over 3 houten bruggetjes. Na het derde bruggetje LA over het schelpenpad langs de weg (de Reiger) tot de eerste betonnen brug.

Vanaf deze brug kunt u goed zien dat eilandjes afkalven. Uit onderzoek blijkt dat dit komt door een aantal factoren.

Bruine ratten graven holen in de oevers. Deze holen worden ook gebruikt door Amerikaanse rivierkreeften. Deze exoot komt hier heel talrijk voor. Ze graven de holen verder uit. De golven van de langsvarende bootjes doen de rest. Het gevolg is steeds kleiner wordende eilandjes. Er wordt nu geëxperimenteerd met allerlei verschillende methoden om dit tegen te gaan. Vanaf deze plek ziet u vast ook de meerkoet.

Vervolg het schelpenpad tot de T splitsing, ga LA en volg het schelpenpad langs de Lepelaar tot het Dr Manjoeroplantsoen.

Hier gaat u LA en rechts na 100 meter. Aan het eind ziet u aan de overkant van de sloot een scheepswerf. Hier ziet u een oude nog in gebruik zijnde scheepshelling. Zo waren er hier vele. De talrijke boten en schuiten werden hier gemaakt en gerepareerd. Allemaal de kenmerkende kleuren van zwart groen en een rood randje, sommige met een witte bies.

Voor de ruilverkaveling waren er verschillende scheepswerven in Geestmerambacht. Daarna door naar de Lepelaar met de betonnen brug.

De sloot onder deze brug heet de Achterburggracht. Deze sloot liep langs de gehele oostzijde van de Dorpsstraat van Broek op Langedijk tot Oudkarspel. Aan de westzijde liep de Voorburggracht.

Deze is gedempt tijdens de ruilverkaveling en is nu een weg. Langs het water staan knotwilgen. Een knotwilg is een wilg die enkele jaren na te zijn geplant, op circa 1,5 – 2 m hoogte wordt afgezaagd. Welbeschouwd is de knotwilg een wonder van biodiversiteit. Er is geen boom die zoveel verschillende dieren/organismen een thuis geeft.

Vervolg de weg en steek de Dorpsstraat over naar het entreegebouw van het museum Broeker Veiling.